کالیبراتور دما (Temperature Calibrator) یک دستگاه پرتابل یا ثابت است که برای بررسی دقت و کالیبراسیون تجهیزات اندازه گیری دما مانند ترموکوپل‌ها، RTDها، دماسنج‌ها و کنترلرهای دما استفاده میشود. این دستگاه با مقایسه دمای واقعی (مرجع) با مقادیر اندازهگیری شده توسط سنسورها، خطای احتمالی را شناسایی و اصلاح میکند.
استفاده از سنسورهای مرجع دقیق (ترموکوپل، RTD، ترمیستور).
قابلیت نمایش دمای اندازهگیری شده و ثبت دادهها (در مدلهای پیشرفته).
طراحی پرتابل یا رومیزی برای استفاده در آزمایشگاه یا محیطهای صنعتی.
کالیبراتورهای دما بر اساس فناوری و کاربرد به دستههای زیر تقسیم میشوند:
الف) کالیبراتور بلوک خشک (Dry-Block Calibrator)
استفاده از یک بلوک فلزی برای ایجاد دمای پایدار.
مناسب برای کالیبراسیون سنسورهای تماسی (مثل ترموکوپل و RTD).
پرتابل و ایدهآل برای استفاده در محل.
ب) کالیبراتور حمام مایع (Liquid Bath Calibrator)
ایجاد دمای یکنواخت با استفاده از مایعات (روغن، آب).
دقت بالا و مناسب برای کالیبراسیون سنسورهای غوطهور.
ج) کالیبراتور مادون قرمز (IR Calibrator)
برای کالیبره کردن دماسنجهای غیرتماسی (مادون قرمز).
استفاده در صنایعی مانند متالورژی و خودروسازی.
د) کالیبراتور چندمنظوره (Multifunction Calibrator)
ترکیب قابلیتهای کالیبراسیون دما، فشار، جریان و ولتاژ.
مناسب برای آزمایشگاههای چندمنظوره.
ه) کالیبراتور پرتابل (Portable Calibrator)
سبک، قابل حمل و معمولاً با باتری کار میکند.
ایدهآل برای استفاده در محیطهای صنعتی.
تنظیم دمای مرجع: کاربر دمای مورد نظر را روی کالیبراتور تنظیم میکند.
اتصال سنسور: سنسور تحت تست (مثل ترموکوپل) به کالیبراتور متصل میشود.
مقایسه دادهها: کالیبراتور دمای واقعی (مرجع) را با دمای اندازهگیری شده توسط سنسور مقایسه میکند.
تصحیح خطا: در صورت وجود اختلاف، سنسور کالیبره یا تعمیر میشود.
افزایش دقت اندازهگیری: کاهش خطا در خوانش دما.
کاهش هزینهها: جلوگیری از خرابی تجهیزات به دلیل خطای اندازهگیری.
افزایش ایمنی: جلوگیری از حوادث ناشی از دمای غیرمجاز.
انطباق با استانداردها: ضروری برای صنایع دارویی، غذایی و نفت و گاز.
طول عمر تجهیزات: کالیبراسیون منظم عمر دستگاهها را افزایش میدهد.
صنایع غذایی: کالیبراسیون دستگاههای ذخیرهسازی و پاستوریزاسیون.
داروسازی: کنترل دمای یخچالها و فریزرهای نگهداری دارو.
صنایع نفت و گاز: نظارت بر دمای فرآیندهای پالایش.
سیستمهای HVAC: کالیبره کردن سنسورهای دما در سیستمهای تهویه.
آزمایشگاهها: تحقیقات علمی و کنترل کیفیت.
دمای محیط (بر حسب °C یا °F).
مقاومت الکتریکی (برای RTDها).
ولتاژ خروجی ترموکوپل (بر حسب mV).
| برند | مدلهای معروف | ویژگی‌ها |
|---|---|---|
| Fluke | 724، 714 | پرتابل، دقت بالا، چندمنظوره |
| OMEGA | CL1550 | حمام مایع، دقت ۰٫۰۱°C |
| Beamex | MC6 | کالیبراتور چندمنظوره، اتصال به نرمافزار |
| Yokogawa | CA71 | کالیبراتور بلوک خشک، محدوده دمایی گسترده |
| WIKA | CTC-140 | پرتابل، مناسب برای ترموکوپل و RTD |
محدوده دمایی: مطابق با نیاز صنعت شما انتخاب شود.
دقت دستگاه: هرچه دقت بالاتر، قیمت بیشتر.
نوع سنسورهای پشتیبانی شده (ترموکوپل، RTD، etc).
قابلیتهای اضافه: ثبت داده، اتصال به کامپیوتر، پرتابل بودن.
صنعتی: مقاوم در برابر شرایط سخت، دقت متوسط (۰٫۵°C).
آزمایشگاهی: دقت بسیار بالا (تا ۰٫۰۱°C)، مناسب برای محیطهای کنترلشده.
