ارتعاش‌سنج (Vibration Meter): راهنمای جامع خرید و کاربردها

معرفی ارتعاش‌سنج

ارتعاش‌سنج (Vibration Meter) یا ویبرومتر، دستگاهی است که برای اندازه‌گیری و تحلیل ارتعاشات و لرزش‌های مکانیکی در ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها با تشخیص نوسانات غیرعادی، به پیش‌بینی خرابی‌ها و افزایش عمر دستگاه‌ها کمک می‌کنند.

انواع ارتعاش‌سنج

  • ارتعاش‌سنج شتاب‌سنج (Accelerometer-Based): مبتنی بر اندازه‌گیری شتاب ارتعاش

  • ارتعاش‌سنج لیزری (Laser-Based): با استفاده از تکنولوژی لیزر برای اندازه‌گیری دقیق‌تر

  • ارتعاش‌سنج پرتابل (Portable): قابل حمل برای استفاده در بازرسی‌های دوره‌ای

  • ارتعاش‌سنج ثابت (Fixed Monitoring Systems): برای نظارت مداوم بر تجهیزات حساس

نحوه عملکرد ارتعاش‌سنج

ارتعاش‌سنج‌ها با استفاده از سنسورهای مخصوص (شتاب‌سنج، سرعت‌سنج، جابجایی‌سنج) ارتعاشات را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کنند. این سیگنال‌ها پردازش شده و به صورت مقادیر عددی یا گرافیکی نمایش داده می‌شوند.

مزایای استفاده از ارتعاش‌سنج

  • پیشگیری از خرابی‌های ناگهانی

  • کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری

  • افزایش راندمان دستگاه‌ها

  • امکان نظارت مداوم بر سلامت تجهیزات

  • تشخیص زودهنگام مشکلاتی مانند عدم تعادل، ناهماهنگی و سایش یاتاقان‌ها

کاربردهای ارتعاش‌سنج

  • صنایع نفت، گاز و پتروشیمی

  • نیروگاه‌ها و توربین‌ها

  • صنایع خودروسازی

  • ماشین‌آلات دوار (پمپ‌ها، فن‌ها، کمپرسورها)

  • سازه‌های بزرگ (پل‌ها، ساختمان‌ها)

  • تعمیر و نگهداری پیشگیرانه (PM)

نحوه کار با ارتعاش‌سنج

  1. شناسایی نقطه اندازه‌گیری (معمولاً نزدیک یاتاقان‌ها)

  2. نصب سنسور (با آهنربا یا چسب مخصوص)

  3. تنظیم دستگاه (محدوده فرکانس و دامنه)

  4. اندازه‌گیری و ثبت داده‌ها

  5. تحلیل نتایج و تشخیص مشکلات

کمیت‌های قابل اندازه‌گیری

  • شتاب ارتعاش (m/s²)

  • سرعت ارتعاش (mm/s)

  • جابجایی ارتعاش (µm)

  • فرکانس ارتعاش (Hz)

انواع مدل‌ها و برندهای معروف در بازار

  • فلوک (Fluke 805)

  • SVANTEK (SV 106)

  • Benetech

  • CEM

  • Wintact

قیمت ارتعاش‌سنج

قیمت ارتعاش‌سنج بسته به دقت، قابلیت‌ها و برند سازنده متفاوت است:

  • مدل‌های پایه: از ۵ میلیون تومان

  • مدل‌های پیشرفته: تا ۵۰ میلیون تومان

  • سیستم‌های نظارت آنلاین: بالای ۱۰۰ میلیون تومان

نکات مهم در خرید ارتعاش‌سنج

✅ دقت اندازه‌گیری
✅ قابلیت ذخیره‌سازی داده‌ها
✅ امکان اتصال به کامپیوتر
✅ گارانتی و خدمات پس از فروش
✅ نوع سنسور (شتاب‌سنج، لیزری، مغناطیسی)

جمع‌بندی

ارتعاش‌سنج یک ابزار ضروری برای نگهداری پیشگیرانه در صنایع است. با انتخاب مدل مناسب و استفاده صحیح، می‌توان از خرابی‌های پرهزینه جلوگیری کرد و بهره‌وری ماشین‌آلات را افزایش داد.