صوت سنج

معرفی صوت‌سنج

صوت‌سنج (Sound Level Meter) یا دسیبل‌متر (Decibel Meter) ابزاری است که برای اندازه‌گیری شدت صوت (بر حسب دسیبل - dB) استفاده می‌شود. این دستگاه در صنایع، محیط‌زیست، بهداشت حرفه‌ای و کنترل آلودگی صوتی کاربرد دارد. معادل انگلیسی آن SLM یا Noise Meter نیز هست.

انواع صوت‌سنج

• صوت‌سنج پایه (کلاس ۲): برای اندازه‌گیری‌های عمومی با دقت متوسط

• صوت‌سنج دقیق (کلاس ۱): برای آزمایشگاه‌ها و اندازه‌گیری‌های حرفه‌ای

• صوت‌سنج دیجیتال: دارای نمایشگر LCD و قابلیت ذخیره داده

• صوت‌سنج محیطی (Integrating): برای اندازه‌گیری میانگین صوت در بازه زمانی

• صوت‌سنج فرکانس‌سنج (FFT Analyzer): تحلیل طیف فرکانسی صدا

نحوه عملکرد صوت‌سنج

• میکروفن: امواج صوتی را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند.

• پردازشگر: سیگنال را تحلیل و سطح فشار صوت (SPL) را محاسبه می‌کند.

• وزن‌دهی فرکانسی: از فیلترهای A (برای صدای انسان)، C (صداهای صنعتی) یا Z (فرکانس مسطح) استفاده می‌شود.

کاربردهای صوت‌سنج

• بهداشت حرفه‌ای: کنترل آلودگی صوتی در کارخانه‌ها

• محیط‌زیست: پایش صدای ترافیک یا مناطق مسکونی

• صنعت موسیقی: کالیبراسیون استودیوها

• ساختمان‌سازی: عایق‌بندی صوتی

• پزشکی: ارزیابی تجهیزات پزشکی پرسر و صدا

نحوه کار با صوت‌سنج

1. دستگاه را روشن و واحد اندازه‌گیری (dB) را انتخاب کنید.

2. میکروفن را در جهت منبع صدا قرار دهید (بدون obstructing).

3. فیلتر وزنی (A/C/Z) را بر اساس استاندارد تنظیم کنید.

4. داده‌ها را ثبت یا به رایانه انتقال دهید (در مدل‌های پیشرفته).

کمیت‌های قابل اندازه‌گیری

• سطح فشار صوت (dB)

• میانگین صوت (Leq)

• حداکثر/حداقل سطح صدا (Lmax/Lmin)

• تحلیل فرکانس‌های ۱/۱ اکتاو یا ۱/۳ اکتاو

مدل‌ها و برندهای معروف

• حرفه‌ای: Brüel & Kjær, NTi Audio

• صنعتی: Fluke, Extech

• ارزان‌قیمت: Mastech, REED

• پیشرفته: RION, Casella

حوزه‌های کاربردی

• کارگاه‌های صنعتی

• فرودگاه‌ها و راه‌آهن

• استودیوهای ضبط

• بیمارستان‌ها و مدارس

• پایش آلودگی شهری

قیمت صوت‌سنج

• مدل‌های ساده: ۵۰۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان

• مدل‌های کلاس ۱: ۵ تا ۲۰ میلیون تومان

• سیستم‌های تحلیل فرکانس: ۳۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان

نکات ایمنی

• از قرار دادن میکروفن در معرض باد شدید خودداری کنید.

• دستگاه را در دمای بالا یا رطوبت شدید استفاده نکنید.

• برای صدای بالای ۱۴۰ dB از محافظ گوش استفاده شود.

• کالیبراسیون سالانه با کالیبراتور آکوستیک توصیه می‌شود.