کالیبراسیون یکی از فرآیندهای حیاتی در صنعت، آزمایشگاه‌ها و سیستم‌های اندازه‌گیری است که اطمینان می‌دهد دستگاه‌ها و تجهیزات، نتایج دقیق و قابل اعتمادی ارائه می‌دهند. در این مقاله، به تعریف کالیبراسیون، انواع آن و روش‌های صحیح اجرای آن می‌پردازیم تا به درک روشنی از این مفهوم مهم دست پیدا کنیم.
کالیبراسیون (Calibration) فرآیندی است که طی آن دقت یک دستگاه اندازه‌گیری با مقایسه آن با یک استاندارد مرجع (که دقت آن شناخته‌شده و تایید شده است) سنجیده می‌شود. هدف اصلی کالیبراسیون، کاهش خطاهای اندازه‌گیری و اطمینان از انطباق نتایج با استانداردهای بین‌المللی است.
به بیان ساده، کالیبراسیون مشخص می‌کند که آیا دستگاه در محدوده مجاز خطا کار می‌کند یا نیاز به تنظیم (Adjustment) دارد.
کالیبراسیون بسته به نوع دستگاه و کاربرد آن به چند دسته تقسیم می‌شود:
این نوع کالیبراسیون با استفاده از استانداردهای مرجع ملی یا بین‌المللی انجام می‌شود و بالاترین سطح دقت را دارد.
مثال: کالیبراسیون دماسنج با استفاده از نقطه سه‌گانه آب (0.01°C).
در این روش، دستگاه‌ها با تجهیزاتی کالیبره می‌شوند که خود قبلاً با استانداردهای اولیه کالیبره شده‌اند.
مثال: کالیبراسیون فشارسنج‌های صنعتی با استفاده از یک فشارسنج مرجع که در آزمایشگاه کالیبره شده است.
این روش در محل استفاده از دستگاه (مانند کارخانه یا سایت صنعتی) انجام می‌شود و معمولاً دقت کمتری نسبت به کالیبراسیون آزمایشگاهی دارد.
مثال: کالیبراسیون دستگاه‌های اندازه‌گیری دما در یک پالایشگاه.
شرکت‌ها و آزمایشگاه‌هایی که تجهیزات کالیبراسیون دارند، این کار را به‌صورت داخلی انجام می‌دهند.
مثال: کالیبراسیون ترازوهای یک کارخانه مواد غذایی توسط واحد کنترل کیفیت همان کارخانه.
برای انجام یک کالیبراسیون دقیق و قابل اعتماد، باید مراحل زیر به درستی اجرا شوند:
استاندارد مورد استفاده باید دقت بالاتری نسبت به دستگاه تحت کالیبراسیون داشته باشد (معمولاً نسبت 4:1 یا 10:1).
عواملی مانند دما، رطوبت و لرزش می‌توانند بر نتایج تأثیر بگذارند، بنابراین باید در محیط کنترل‌شده انجام شود.
پیش‌کالیبراسیون: اطمینان از سالم بودن دستگاه و استاندارد.
انجام اندازه‌گیری‌ها: مقایسه خروجی دستگاه با استاندارد در نقاط مختلف محدوده کاری.
ثبت داده‌ها: مستندسازی نتایج برای پیگیری و تحلیل.
اگر دستگاه خارج از محدوده مجاز خطا باشد، باید تنظیم (Adjustment) شود.
در صورت عدم امکان تنظیم، دستگاه باید تعمیر یا از رده خارج شود.
پس از تایید دقت دستگاه، یک گواهی کالیبراسیون صادر می‌شود که شامل اطلاعات زیر است:
تاریخ کالیبراسیون
استاندارد مورد استفاده
خطاهای اندازه‌گیری‌شده
تاریخ انقضا (در صورت نیاز به کالیبراسیون دوره‌ای)
اگر دستگاه کالیبراسیون شما نیاز به تعمیر دارد:
میتوانید از طریق راههای ارتباطی زیر با ما تماس بگیرید.
با شماره 36617704- 021 تماس بگیرید.
با شماره 2907 334 0912 تماس بگیرید.
به آدرس ایمیل calibrator.world@gmail.com درخواست خود را ارسال کنید.
مشاوره 17025
دانلود روش اجرایی IDS
مشاوره تخصصی قبل خرید
کالیبراسیون چیست؟
آیا تجهیزات مجموعه مان نیاز به کالیبراسیون دارند؟
5 محصول برتر برند فلوک را بشناسیم
جدیدترین محصول برند Druck
برندهای ارزان قیمت ولی باکیفیت
هارت 475 امرسون
کاربردهای کالیبراسیون
چه دستگاه های نیاز به کالیبراسیون ندارند؟
روش و چگونگی کالیبراسیون
